“Dit gebouw is voor u … Wanneer Gij de Maatschappij, het leven, zult zijn ingetreden, dan hoop ik, dat de band tussen U en deze school nimmer verbroken zal worden”
In 1922 opende H. Colijn de latere minister-president van Nederland met deze woorden het nieuwe schoolgebouw aan de Lindenlaan. Een bijzondere school alleen al omdat het Christelijk Lyceum te Zeist het eerste christelijke lyceum van Nederland is. In de rijke historie van ruim 110 jaar hebben er duizenden leerlingen plaatsgenomen in de schoolbanken. Hieronder een greep uit de geschiedenis van onze school. Maar ook vandaag wordt er geschiedenis geschreven aan de Lindenlaan, hoe groot of klein dan ook. Hier zijn wij trots op. Het CLZ is een school met een rijke traditie, een prachtig gebouw en hedendaags onderwijs.
Het jongensinternaat
Het eerste schooljaar van het Christelijk Lyceum Zeist startte in 1918. Eigen gebouwen waren er nog niet, dus werd er lesgegeven in een leegstaande mulo-school aan de Torenlaan. De internisten verbleven in een deel van Slot Zeist.
Pas in 1922 verhuisden ze naar het nieuwe schoolgebouw aan de Lindenlaan. De internisten verhuisden naar het nieuwe, door G. Hoogevest ontworpen gebouw aan de Krakelingweg. Achter dit gebouw lag onder meer een voetbalveld en een tennisveld. In het gebouw was een biljartkamer en voor iedere leerling een eigen kamer.
Oorspronkelijk was het internaat bedoeld voor plattelandsnotabelen die in hun eigen omgeving moeilijk instellingen voor christelijk onderwijs konden bereiken. Maar langzaamaan werd het internaat een tehuis voor enerzijds jongens uit Indië en anderzijds jongens uit Nederland waar (vond men) ‘iets’ mee aan de hand was.
Truus van Lier (1921-1943)
Elk leven is uniek. Maar sommige levens spreken op de één of andere manier meer tot de verbeelding dan andere. Bij Truus van Lier hebben we te maken met een oud-leerling van de school met een wel heel uitzonderlijk, kort en tragisch leven. In 1938 werd Truus ingeschreven als leerling op de Lindenlaan. Uit haar leerlingdossier dat al die jaren bewaard is gebleven, blijkt dat de leerstof haar niet vanzelf kwam aanwaaien. Ze had moeite met de klassieke talen en ook wel wat met het vak Frans. Volgens de notitie van de docentenvergadering deed ze ‘goed haar best’ maar ondanks haar inspanningen bleven haar vorderingen uitermate zwak.
Een kleine twee maanden na de Duitse inval deed Truus haar zogenaamd verlengd examen om alsnog haar gymnasium diploma te halen. Nog geen drie weken nadat Truus haar herexamen had gedaan werd het schoolgebouw aan de Lindenlaan bezet door de troepen van de Waffen SS.
Er is weinig bekend over Truus tussen de zomer van 1940 en de dramatische gebeurtenissen die in september 1943 leidden tot haar arrestatie, behalve dat ze net als haar vader rechten ging studeren in Utrecht. Wat we in ieder geval zeker weten is dat zij op 3 september 1943 op klaarlichte dag de Utrechtse hoofdcommissaris van politie Gerardus Joannes Kerlen dood schoot en twee weken later werd gearresteerd in Haarlem.
Gerardus was een fanatiek NSB-er die absolute loyaliteit eiste van zijn korps bij het uitvoeren van anti-joodse maatregelen. Daarnaast was hij bezig met het aanleggen van een lijst om mensen die verdacht werden van verzetsactiviteiten op te pakken en weg te voeren. Voor het verzet was het duidelijk dat deze man moest worden gestopt. De twee schoten die Truus op hem afvuurde waren fataal.
Na haar arrestatie werd Truus vervoerd naar Sachsenhausen waar ze in de vroege morgen van 27 oktober1943 werd geëxecuteerd door een vuurpeloton.
Een impressie door de jaren heen
U kunt meer lezen over de rijke historie van onze school in de volgende publicaties:
Een bijzondere school, een geschiedenis van het Christelijk Lyceum te Zeist in vogelvlucht 1922-2002, M. van Diggelen (2002)
Beeld van een school, honderd jaar Christelijk Lyceum Zeist 1909-2009, M. van Diggelen, J. Soetens (2009)
Truus van Lier (1921-1943), het verhaal van een oud-leerling, M. van Diggelen, K. van Domselaar (2019)
van links naar rechts: kunstwerk van Truus van Lier, een groep internisten rond 1938, CLZ leerlingen op excursie in Duitsland vlak na de hereniging van Oost- en West Duitsland.
Een monument voor de toekomst
Het Christelijk Lyceum Zeist werkt gestaag verder aan de verdere uitbreiding en vernieuwing van het bestaande monumentale gebouw. In augustus 2020 werd de nieuwe sportzaal met klimwand en de geheel verbouwde gymzalen opgeleverd. Een fitnessruimte voor de leerlingen en medewerkers maakt het geheel af. Inmiddels wordt er achter de schermen druk gewerkt aan de verdere verfijning van het Masterplan waarbij het monumentale gedeelte van de school zal worden gerenoveerd en er een forse uitbreiding zal…